OS SOCIALISTAS GALEGOS DE HOXE E AS ELECCIONS MUNICIPÁIS DE 1931

As eleccións municipais de fai 80 anos, celebradas o 12 de abril de 1931, aínda tendo carácter local, acabarían converténdose nun test para lexitimar ou non a monarquía, co resultado da proclamación da República en toda España o día 14. En Galicia, a coalición republicano - socialista tamén trunfa nas principais cidades, conseguindo o PSOE 121 concelleiros distribuídos así: 40 na provincia da Coruña, 19 na de Lugo, 14 na de Ourense, e 48 na de Pontevedra. As sete principais cidades recollen unha presenza de concelleiros socialistas bastante desigual: Así por exemplo, na cidade de A Coruña tan só consegue 1; en Lugo 4, en Ourense 5, en Pontevedra 2, en Vigo 7, en Ferrol 13, e en Santiago ningún. Pola súa parte o PCE, que se formara a partir dunha escisión do PSOE dez anos antes, conseguiría 4 concelleiros, 2 na provincia da Coruña, e 2 na de Pontevedra. Entre os concelleiros socialistas electos cabe mencionar entre outros a Jaime Quintanilla Martínez en Ferrol (logo sería Alcalde); a Francisco Tilve Rodríguez en Pontevedra (o avó de Luís Tilve, que da nome a Fundación); a Manuel Suárez Castro en Ourense, que sería Primeiro Tenente de Alcalde e logo Alcalde; a Emilio Martínez Garrido en Vigo (que logo tamén sería Alcalde); e a Ramón Beade Méndez e Bernardo Miño Abelenda, en Betanzos.
Aqueles non foron os primeiros socialistas en ser elixidos concelleiros, antes o foran outros como Francisco Fernández García en Ferrol (1895) e Enrique Heraclio Botana en Vigo (1913), pero as de 1931 foron unhas eleccións particularmente importantes, porque tiñan lugar despois do período da ditadura de Primo de Rivera (1923 – 1930), e porque traerían consigo a chegada da II República a España.
Hoxe, 80 anos despois, con unha guerra civil e a ditadura franquista polo medio, nun país que cambiou tanto, parece oportuno lembralo por dous motivos: En primeiro lugar para non perder o “sentido da historia” nin por parte da cidadanía nin por parte dos que estes días compiten en novas eleccións para gañar a confianza dos seus veciños e representalos nos concellos. Mais sobre todo para que os socialistas galegos de hoxe non esquezamos ás nosas raíces, nin a perspectiva do traballo gradual pero continuo na dirección de transformar a sociedade actual no camiño dos mesmos ideais que animaban os socialistas galegos naquelas importantes eleccións de 1931.
Esta idea de transformación gradual e progresiva, pero sempre co obxectivo dunha sociedade máis libre, solidaria e igualitaria cada día foi un dos elementos clave no pensamento de Pablo Iglesias, e tamén a recorda Largo Caballero nas súas “Máximas do bo socialista” escritas en 1945 no exilio en Francia cando escribía:
“O bo socialista comprende que a grande transformación social a que aspira non pode realizarse subitamente, por un golpe de man, senón por etapas, por evolución progresiva, e que o seu deber é impulsar esa evolución con perseveranza e intelixentemente, e apresurar o momento da súa completa emancipación”. (1)

(1) Dispoñibles completas en Revista Claridade nº 1, xuño de 2006 (www.fundacionluistilve.com)

SUSO MOSQUERA
1 de Abril de 2011