Se nun texto anterior sinalaba que “as autoridades
monetarias poden, xa que logo, influír no emprego a través da política
monetaria en contra do que defende a teoría clásica”, quero agora, sen negar o
anterior, facer algunhas puntualizacións que considero importantes e que fan
referencia as evidentes limitacións da política monetaria na creación de
emprego –aínda sendo un instrumento mais eficaz que a
política salarial- por mor, fundamentalmente, da extensión e xeneralización das
práctica especulativas no mercado de capitais.
Unha situación que deriva do impacto do neoliberalismo no
mercado de capitais. A liberalización deste mercado, a falta dunha regulación
necesaria, posibilitou e posibilita a extensión de prácticas especulativas de
todo tipo. Practicas especulativas que diminúen o posible impacto positivo da
política monetaria no crecemento económico e no emprego.
Volvendo ao texto anterior, recollo a miña aseveración de
que “a autoridade monetaria ao influír na oferta monetaria –cantidade de
diñeiro- inflúe, antes de nada, no tipo de xuro. Ao influír no tipo de xuro
faino indirectamente na demanda de diñeiro e na inversión. Ao influír na
inversión faino, finalmente, sobre a demanda agregada e por tanto na produción
e no emprego”.
Sen negar a corrección técnica do argumento compre tamén
sinalar que esa característica dos actuais mercados de capitais anteriormente
subliñada -o crecemento da especulación (actualmente mais do 90% das operacións
de capital son especulativas)- pode faceren que a relación citada entre a
oferta monetaria, a demanda de diñeiro, o consumo e a inversión nin sexa tan
fluída nin tan directa. A menos claro está que interveñan as autoridades
monetarias e freen as actividades especulativas no mercado de capitais. Algo
que, por certo, as autoridades monetarias europeas de hoxe en día non están
facendo. Nin queren faceren.
Dende fai algunhas décadas e estimulado pola
liberalización dos mercados financeiros o mercado de capitais libre agora de
controles intervén mais en investimentos especulativos –como se pode veren no
propio movemento das bolsas, e incluso no dos bonos europeos- que na actividade
produtiva das empresas. Unha intervención que se reflicte nos prezos –tipos de xuro- quen se moven mais en función
dos intereses dos especuladores que dos empresarios.
Neste marco a efectividade da política monetaria como
instrumento para o crecemento do emprego queda moi limitada, resulta moi insuficiente.
“Pola miña parte son agora un pouco escéptico respecto ao éxito dunha política
puramente monetaria dirixida a influír sobre a taxa de xuro (....) en
condicións de laissez-faire, quizá sexa imposible evitar as flutuacións amplas
na ocupación sen un cambio transcendental na psicoloxía dos mercados de
inversión, cambio que non hai razón para esperar que ocorra. En conclusión,
afirmo que o deber de ordenar o actual volume de inversión non pode deixarse
con garantías de seguridade en mans dos particulares” (J.M. KEYNES: “Teoría xeral do emprego, o xuro e o diñeiro”).
Unha ordenación das inversións que, xa que logo, esixe dunha
intervención do estado. Unha intervención pública que ten que seren mas ampla
que a posibilitada polas políticas fiscais e monetarias. Que tipo de
intervención pública?: “mediante unha organización social das inversións, é
dicir, creando unha situación de abundancia do equipo de capital” (J.M. KEYNES…..).
Creando, por exemplo, unha situación que impida,
ou cando menos reduza sensiblemente, as actividades especulativas no mercado de
capitais. Unha redución que favorecería unha relación fluída (política
monetaria) entre a oferta monetaria, a demanda de diñeiro, a inversión e o
consumo co conseguinte impacto positivo na produción e no emprego. Creando
ademais unha situación marcada polo investimento público (política fiscal)
orientado a impulsar o crecemento económico e a creación de emprego. Ámbalas dúas
actuacións si permitirían crear, como quería J.M. Keynes, unha situación de
abundancia do equipo de capital.
Manoel Barbeitos Alcántara
No hay comentarios:
Publicar un comentario